Buitenruimte

Infiltrerende stad

Een steeds groter gedeelte van steden is verhard, en wateroverlast is een groeiend probleem in de stedelijke omgeving. Door gebruik van ‘infiltrerende’ (waterdoorlatende) bestrating kan wateroverlast effectief bestreden worden. Het project Infiltrerende Stad brengt de werking van waterdoorlatende bestrating en van traditionele bestrating in kaart en vergelijkt ze met elkaar. Daarnaast onderzoekt de projectgroep wat voor onderhoud de nieuwe verhardingen nodig hebben, en ontwikkelen ze richtlijnen voor aanleg en onderhoud.

Waarom niet vaker toegepast?
Een groot aantal MKB-ondernemingen ontwikkelde al waterdoorlatende bestrating. Gemeenten legden deze verhardingen ook aan, maar de markt zakt in omdat er onvoldoende kennis voorhanden is over beheer en onderhoud. Tegelijkertijd schrijven de klimaatdoelen van de overheid voor dat vanaf 2020 alle (her-)inrichting klimaatbestendig is. Het hoofddoel van dit project is dan ook het versterken van het vertrouwen van gemeenten in waterdoorlatende bestrating zodat zij deze (weer) grootschalig gaan toepassen.

Meten en vergelijken
In dit project brengen de Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Rotterdam en de Hanzehogeschool Groningen in kaart hoe het functioneren van enerzijds traditionele bestratingen en anderzijds nieuwe, waterdoorlatende verhardingen zich tot elkaar verhouden.

De HvA buigt zich 2019 en 2020 – met inzet van eigen studenten – over de werking van waterdoorlatende verhardingen, en onderzoekt hoeveel en wat voor onderhoud deze verhardingen nodig hebben. De Hogeschool Rotterdam onderzoekt innovatieve bestrating in Nederland. Ze beantwoorden de volgende vragen:

• Hoe functioneren waterdoorlatende verhardingen op de korte en lange duur, en hoe is dat afhankelijk van omgevingsfactoren?
• Welk beheer en onderhoud is nodig om het functioneren op lange duur te garanderen?
• Welke innovaties kunnen bijdragen aan het beter functioneren op lange termijn?
• Wat zijn de voordelen en baten van infiltrerende verhardingen?

Met de verzamelde data kan het consortium ontwerprichtlijnen voor de aanleg maar ook een strategie voor het beheer en onderhoud van nieuwe bestrating opstellen. De ontwikkelde kennis wordt door middel van workshops en masterclasses in de praktijk getoetst.

Vertrouwen
Om vervolgens het vertrouwen van de gemeenten in de waterdoorlatende bestrating te herwinnen, buigt de projectgroep zich over de volgende vragen:

1. Wat is de perceptie van de eindgebruiker (de gemeente) over de effectiviteit, kosten en   baten van infiltrerende verhardingen?
2. Met welke hulpmiddelen en argumenten kan de eindgebruiker worden overtuigd   infiltrerende verhardingen te blijven aanleggen?

De werking van de nieuwe verhardingen heeft zich in beginsel wel bewezen. Wat ontbreekt is kennis over beheer en onderhoud. Door gemeenten hiervoor tools en richtlijnen aan te bieden, wil de projectgroep ervoor zorgen dat men weer kiest voor de infiltrerende varianten van wegverharding.

Werkzaamheden 2020
Naast de laatste proeven op lokatie worden in 2020 een metingen aan een aantal innovaties op de Waterstraat in Delft uitgevoerd. De planning is dat met VP Delta en het netwerk Klimaatkrachtig Delfland samen op 17 september 2020 op de Waterstraat/Bouwcampus in Delft een evenement te organiseren. Alles nog onder voorbehoud, maar we adviseren alvast een kruisje in de agenda te zetten!

Werkzaamheden 2019
Proeven als in Utrecht worden ondermeer gedaan in Rotterdam, Amsterdam, Groningen en Deventer. 

Omroep Horst aan de Maas http://omroephorstaandemaas.nl/nieuws/artikel/opening-fieldlab/
Limburg Centraal: Made in Limburg: ZOAK - https://l1.nl/l1mburg-centraal-made-in-limburg-zoak-151894/ via #l1

AD 4 april Onderzoekers zetten water op straat in Amsterdam

RTV-oost.nl Is het eindelijk droog wordt de Prins Bernhardstraat in Deventer onder water gezet

1e zgn masterclas op 21 maart zie infralokaal infiltrerende stad

Werkzaamheden 2018

Full-scale proeven regio Utrecht
De de maanden november en december van 2018 zijn onder leiding van Rutger van de Hogezand van Hogeschool Amsterdam Hogeschool op een viertal locaties full-scale proeven gedaan. Hierbij hebben studenten van de Hogeschool Amsterdam, Rotterdam en Groningen diverse straten in de regio Utrecht onder water gezet om de infiltratiecapaciteit van de verharding te bepalen. Hierbij is rekening gehouden met de aanwezigheid van verschillende soorten infiltrerende verharding en de mate van onderhoud. De infiltratiecapaciteit varieerde hierbij van 2000 mm/h tot 10 mm/h. Wat betreft infiltratiecapaciteit werd het effect van (matig) onderhoud snel duidelijk, maar ook het effect van spoorvorming in de weg. Voorzieningen met een mindere staat aan onderhoud en spoorvorming hadden een beduidend lagere infiltratiesnelheid. Studenten en onderzoekers van de hogescholen gaan de resultaten meer in detail uitwerken.

Infiltratiecapaciteit met dubbele ringinfilterometer
Binnen de minor Smart Water hebben studenten van de Hogeschool Rotterdam in de gemeente Rotterdam metingen uitgevoerd met behulp van de Dubbele ringinfiltrometer. Doel was het meten van de infiltratiecapaciteit van waterdoorlatende verharding in onder andere de Zwaerdecroonstraat in de gemeente Rotterdam. Naast het (jaarlijks) meten van de infiltratiecapaciteit van de waterdoorlatende wegvlakken was een tweede meetdoel het meten van het bodemvochtgehalte met een nieuw type bodemvochtsensor van belang (Eijkelkamp - Thetaprobe, standaard set). Naar verwachting kan dit type sensor ook in vervolgmetingen gebruikt worden voor voorzieningen waarbij capillaire werking in de bodem en/ of het verdampen van bodemvocht van belang is.

Stagiairs werkpakket 1
Naast de boven genoemde praktijkmetingen zijn op dit moment ook twee 3^ejaars studenten Watermanagement van de Hogeschool Rotterdam tot eind januari 2019 aan de slag.
Pim de Heer is bezig met het standaardiseren van meetmethode aangaande infiltratiecapaciteit van bestaande en nieuwe innovaties. Hiertoe inventariseert hoe de metingen in de praktijk het best uitgevoerd worden. Op dit moment werkt hij in zijn stage aan het inzichtelijk maken van de effectiviteit van verschillende soorten infiltrerende voorzieningen (waaronder waterdoorlatende verharding) door middel een model.  Mocht je interesse hebben in zijn stage dan kun je contact opnemen door hem te mailen pimdeheer1996@gmail.com.
Corné van Toor verricht een kwalitatief onderzoek naar (gemeentelijke) ontwerpeisen en functioneringseisen van infiltrerende verhardingssystemen. Dit doet hij door middel van interviews waarbij hij naast het functioneren van de innovaties ook het beheer en onderhoud onderzoekt. Mocht je interesse hebben in zijn stage dan kun je contact opnemen door hem te mailen cornevantoor@gmail.com.

Beide stagiairs zijn maandag en vrijdag aanwezig op The Green Village, de overige dagen werken de stagiaires in Rotterdam bij het RDM Centre Of Expertise aan hun stage.